Πρωκτολόγος Παπαγιαννόπουλος Ιωάννης

2310-230562, Μητροπόλεως 46, Θεσσαλονίκη


Φαγούρα στον πρωκτό | Πρωκτολόγος Θεσσαλονίκη Ιωάννης Παπαγιαννόπουλος

Η φαγούρα στον πρωκτό ή πρωκτικός κνησμός είναι μια κοινή πάθηση. Ως φαγούρα στον πρωκτό ή πρωκτικός κνησμός αναφέρεται το αίσθημα καύσου και κνησμού του δέρματος πέριξ της πρωκτικής σχισμής. Το αίσθημα κνησμό, μέσα ή γύρω από τον πρωκτό, είναι συχνά έντονο και μπορεί να συνοδεύεται από έντονη επιθυμία για ξύσιμο, δημιουργώντας μία πολύ ενοχλητική και άβολη κατάσταση, ειδικά όταν βρισκόμαστε σε δημόσιους χώρους.

Η χρόνια φαγούρα στον πρωκτό, μπορεί να προκαλέσει έναν ήπιο ερεθισμό μέχρι μια σοβαρή πρωκτίτιδα με αλλοίωση της ανατομίας του περιπρωκτικού δέρματος.

Φαγούρα στον πρωκτό, πρωτοπαθής κνησμός

Ονομαζόμενος επίσης φαγούρα πρωκτού, ο πρωκτικός κνησμός διακρίνεται σε πρωτοπαθή ή ιδιοπαθή και δευτεροπαθή.

Ο πρωτοπαθής ή ιδιοπαθής κνησμός πρωκτού δεν οφείλεται σε υποκείμενη πάθηση του ορθού ή του πρωκτού.

Φαγούρα στον πρωκτό, δευτεροπαθής πρωκτικός κνησμός

Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες για την φαγούρα στον πρωκτό. Οι αιμορροΐδες, η ραγάδα πρωκτού, περιεδρικό συρίγγιο, ακράτεια κοπράνων, νεοπλασίες παχέος εντέρου, νεοπλασίες πρωκτού, η κακή υγιεινή στην περιοχή είναι κάποιες από αυτές. Ο παραπάνω τύπος του πρωκτικού κνησμού αναφέρεται ως δευτεροπαθής πρωκτικός κνησμός γιατί υπάρχει μίας πάθηση που τον προκαλεί όπως για παράδειγμα αιμορροίδες, συρίγγιο πρωκτού.

Σε ασθενείς με καρκίνο του ορθού ή του πρωκτού ο κνησμός είναι συνήθως εντονότερος, επίπονος και μικρότερης διάρκειας.

Μπορεί να οφείλεται επίσης σε δερματολογικές παθήσεις, όπως δερματίτιδα εξ επαφής, λειχήνας, ψωρίαση, βακτηριακή, ιογενής ή παρασιτική λοίμωξη, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Φαγούρα στον πρωκτό και σκευάσματα αυτοθεραπείας

Συνήθως οι ασθενείς δοκιμάζουν κάποιου είδους αυτοθεραπείας με διάφορα τοπικά σκευάσματα πριν την επίσκεψη τους σε ειδικό πρωκτολόγο. Με τον τρόπο αυτό συνήθως το πρόβλημα επιδεινώνεται οδηγώντας συχνά στην εγκατάσταση μίας εκτεταμένης περιπρωκτίτιδας, η οποία είναι δύσκολη στην διαχείριση.

Εάν ο πρωκτικός κνησμός είναι επίμονος, μιλήστε με ειδικό πρωκτολόγο. Με σωστή θεραπεία και προσωπική φροντίδα, οι περισσότεροι άνθρωποι ανακουφίζονται άμεσα από τον κνησμό του πρωκτού.

Φαγούρα στον πρωκτό Συμπτώματα

Ο πρωκτικός κνησμός μπορεί να εκδηλωθεί με ερυθρότητα, κάψιμο και πόνο. Ο κνησμός και ο ερεθισμός ως συμπτώματα μπορεί να είναι προσωρινά ή πιο επίμονα, ανάλογα με την αιτία που τα δημιουργεί.

Σε περιπτώσεις ο πρωκτικός κνησμός δεν απαιτεί ιατρική θεραπεία.

Σε περιπτώσεις που η φαγούρα πρωκτού είναι σοβαρή ή επίμονη, που υπάρχει πρωκτική αιμορραγία ή διαρροή κοπράνων, που η πρωκτική περιοχή φαίνεται να έχει μολυνθεί ή σε περίπτωση που δεν αναδεικνύεται κάποιο αίτιο ενώ τα συμπτώματα συνεχίζουν να υφίστανται η σύσταση παραμένει να επισκεφτείτε έναν ειδικό πρωκτολόγο. Ο κύριος λόγος αποτελεί η προϋπόθεση της διάγνωσης πριν την χρήση  οποιουδήποτε φαρμακευτικού σκευάσματος. Χωρίς διάγνωση υπάρχει πιθανότητα επιδείνωσης λόγω χρήσης λανθασμένου σκευάσματος.

Ο επίμονος πρωκτικός κνησμός μπορεί να σχετίζεται με μια κατάσταση του δέρματος ή άλλο πρόβλημα υγείας που απαιτεί ιατρική διάγνωση.

Φαγούρα στον πρωκτό, αίτια

Κάποιες φορές η αιτία του πρωκτικού κνησμού δεν είναι άμεσα αναγνωρίσιμη. Πιθανές αιτίες πρωκτικού κνησμού περιλαμβάνουν:

Ερεθισμός. Η διαφυγή κοπράνων και η μακροχρόνια (χρόνια) διάρροια μπορούν να ερεθίσουν το περιεδρικό δέρμα. Επίσης η προσωπική φροντίδα και συχνότητα καθαρισμού του δέρματος μπορεί να περιλαμβάνει προϊόντα ή τρόπους που ερεθίζουν το δέρμα. Για παράδειγμα η χρήση σκληρών σαπουνιών ή υγρών μαντηλιών όπως και το πολύ έντονο πλύσιμο. Η κακή υγιεινή, με αποτέλεσμα την παραμονή κοπράνων ή ρυπαρότητας στην περιοχή προκαλεί ερεθισμό και φαγούρα

Λοιμώξεις. Αυτές περιλαμβάνουν σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, μολύνσεις από ιούς , καθώς και μυκητιάσεις.

Δερματική πάθηση. Μερικές φορές η φαγούρα στον πρωκτό είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένης πάθησης του δέρματος, όπως ψωρίαση ή δερματίτιδα εξ επαφής.

Άλλες ιατρικές παθήσεις. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο διαβήτης, η νόσος του θυρεοειδούς, οι αιμορροΐδες, οι όγκοι του πρωκτού, περιεδρικό συρίγγιο.

Φαγούρα στον πρωκτό, διάγνωση

Ο γιατρός μπορεί να είναι σε θέση να διαγνώσει την αιτία του κνησμού σας με απλές ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματά σας, το ιατρικό ιστορικό και τις συνήθειες προσωπικής σας φροντίδας και υγιεινής. Εάν υπάρχουν υποψίες για εντεροβίαση, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει να κάνετε την συγκεκριμένη εξέταση. Μπορεί επίσης να χρειαστείτε μια φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης μιας ψηφιακής εξέτασης του ορθού.

Εάν η αιτία του κνησμού σας δεν είναι εμφανής ή δεν ανταποκρίνεται στην αρχική θεραπεία, ο γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν ειδικό δερματολόγο. Είναι πιθανό να μην εντοπιστεί ποτέ η αιτία του κνησμού.

Φαγούρα στον πρωκτό, θεραπεία

Η θεραπεία του πρωκτικού κνησμού εξαρτάται από την αιτία του. Αναλόγως μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση μίας μη συνταγογραφούμενη αλοιφής κατά της φαγούρας, τη θεραπεία κάποιας λοίμωξης, την χειρουργική θεραπεία των αιμορροΐδων, του περιεδρικού συριγγίου

Με την κατάλληλη φροντίδα, οι περισσότεροι άνθρωποι ανακουφίζονται άμεσα από τον κνησμό του πρωκτού. Αποφύγετε την χρήση σκευασμάτων ή αλοιφών όταν δεν υπάρχει σαφής διάγνωση, πολύ συχνά ιδιαίτερα σε χρόνια χρήση μπορεί να προκαλέσουν επιδείνωση

Φαγούρα στον πρωκτό, Πρόληψη

Η πρόληψη του κνησμού του πρωκτού συνεπάγεται κυρίως μια προσεκτική ρουτίνα πλυσίματος και καθαρισμού, ώστε να διατηρείται η περιοχή καθαρή, δροσερή και στεγνή, αποφεύγοντας ταυτόχρονα τον περαιτέρω ερεθισμό του δέρματος.

Εάν έχετε ήδη πρωκτικό κνησμό, δοκιμάστε τους παρακάτω τρόπους προσωπικής φροντίδας:

Καθαρίστε απαλά. Καθαρίστε την περιοχή γύρω από τον πρωκτό με καθαρό νερό ή ήπιο σαπούνι και ένα μαλακό (μη στεγνό) πανί, μία φορά την ημέρα. Αποφύγετε το τρίψιμο. Στεγνώστε ή χρησιμοποιήστε ένα στεγνωτήρα μαλλιών στην χαμηλότερη ένταση.

Μην ξύνετε την ερεθισμένη περιοχή. Το ξύσιμο ερεθίζει περαιτέρω το δέρμα σας. Aνακούφιση μπορεί να φέρει η τοποθέτηση στην περιοχή μια υγρής κομπρέσσας σε θερμοκρασία δωματίου, ή κάνοντας ένα χλιαρό μπάνιο. Κόψτε τα νύχια σας κοντά και φορέστε βαμβακερά γάντια όταν κοιμάστε για να αποφύγετε το τραυματικό ξύσιμο.

Φορέστε βαμβακερά εσώρουχα που δεν σφίγγουν. Αυτό βοηθά να διατηρηθεί η περιοχή στεγνή. Αποφύγετε να φοράτε καλσόν και άλλα στενά ενδύματα, γιατί μπορεί να προκαλέσουν εφίδρωση και αυξημένη υγρασία στην περιοχή.

Αποφύγετε χημικά καθαριστικά. Αποφύγετε τα αφρόλουτρα, τα αποσμητικά των γεννητικών οργάνων, τα σκληρά ή αρωματικά σαπούνια και τα υγρά μαντηλάκια.

Αλλάξτε τη διατροφή σας. Μειώστε ή αποφύγετε τον καφέ, την κόκα-κόλα, το αλκοόλ, τα εσπεριδοειδή, τη σοκολάτα, τα πικάντικα τρόφιμα, τις ντομάτες και τα τρόφιμα που μπορεί να προκαλέσουν διαφυγή κοπράνων. Αποφύγετε την υπερβολική χρήση καθαρτικών.

Διατηρήστε την σωστή λειτουργία του εντέρου. Εάν τα υδαρή- πολτώδη κόπρανα ή οι συχνές κενώσεις του εντέρου είναι πρόβλημα. Η σταδιακή προσθήκη φυτικών ινών στη διατροφή σας μπορεί να βοηθήσει στην ομαλοποίηση της σύστασης των κοπράνων. Τα συμπληρώματα ινών όπως το psyllium, μπορεί σε περιπτώσεις επίσης να βοηθήσουν

Το παραπάνω άρθρο διέπεται από ιατρική δεοντολογία, βασίζεται σε διεθνή ιατρικά άρθρα, δεν είναι διαφημιστικό και ο σκοπός του είναι η σύντομη ενημέρωση του κοινού. Η ανάγνωση του δεν υποκαθιστά την επίσκεψη στον ειδικό χειρουργό πρωκτολόγο, ούτε παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες που θα οδηγήσουν το κοινό σε λανθασμένα συμπεράσματα.

 

Βιβλιογραφία

 

  1. Pruritus Ani, Parswa Ansari, Clin Colon Rectal Surg. 2016 Mar; 29(1): 38–42
  2. Ann R Coll Surg Engl 2008; 90: 457–463. Pruritus ani. S Siddiqi,V Vijay, M Ward, R Mahendran, S Warren
  3. Korean Soc. Coloproctol 2011:27(2);54-57. Pruritus Ani, Seok-Gyu Song, Soung-Ho Kim. J